De brandwacht is gericht op brandpreventie controles en brandveiligheid is een belangrijk punt van aandacht. De functies van de brandwacht en veiligheidswacht worden regelmatig gecombineerd. Een brandwacht wordt over het algemeen ingehuurd door een ander bedrijf, zodat de brandwacht voornamelijk op de locatie van dat bedrijf aanwezig zal zijn. Voor feesten en eenmalige evenementen worden brandwachten ook ingehuurd.
Grootschalige branden kunnen brandwachten niet aan, daar is de brandweer voor. Ze kunnen wel EHBO toepassen, ze weten hoe ze een beginnende brand moeten bestrijden en een gebouw moeten ontruimen.
De taken en verantwoordelijkheden van een brandwacht zijn:
Werkvergunningen controleren
De aanwezigheid van persoonlijke beschermingsmiddelen controleren
De naleving van procedures en voorschriften controleren
Soorten brandwachten
In de particuliere sector is de behoefte aan mensen die ingezet kunnen worden bij projecten met een verhoogd risico, met name de petrochemie en industrie. Ervaring met en kennis van chemische stoffen, processen en veiligheidsbeleid zijn onmisbaar.
Industriële brandwachten
Industriële brandwachten zijn opgeleid voor petrochemie en industrie. Zij zijn inzetbaar bij onderhoud en shutdowns/turnarounds. De taken van een industriële brandwacht zijn:
- Toezicht houden op risicovolle objecten en projecten
- De bereikbaarheid van vluchtroutes controleren
- Gasmetingen verrichten
- Eerstelijns interventie bij calamiteiten
- Levensreddend handelen bij ongelukken
Buitenwacht/mangatwacht
Voor een buitenwacht staat veilig werken centraal. Buitenwachten/mangatwachten grijpen in, bieden hulp en onderhouden de communicatie met mensen die werken in een besloten ruimte. Zij controleren vooraf of de ruimte veilig is om te betreden. Een mangat is een opening die bedoeld is om installatie of onderhoudswerkzaamheden of controles uit te voeren. Dit kan gaan om bijvoorbeeld de ingang van een stoomketel of het riool.
Rijksgediplomeerde brandwachten
Rijksgediplomeerde brandwachten hebben ervaring bij brandweerkorpsen. Zij worden ingezet bij scheepswerven, in de petrochemie of industrie, maar ook bij weg- en waterbouw, ziekenhuizen, evenementen of openbare gebouwen. De taken van een rijksgediplomeerde brandwacht zijn:
- Toezicht houden bij werkzaamheden met hoge brandgevaarlijke risico’s
- Vergunningen en veiligheidsprocedures controleren
- Persoonlijke beschermingsmiddelen controleren
- Controlerondes lopen in situaties waarin brandmeldinstallaties zijn uitgevallen
- Toezicht houden op de veiligheid
Repressieve brandwachten
Repressieve brandwachten zijn intern opgeleid bij een brandweerkorps. Zij zijn getraind voor brandbestrijding en hulpverlening. Repressieve brandwachten zijn in zekere zin volwaardige brandweermannen. Hun taken zijn:
- Voorkomen, beperken en bestrijden van brand
- Beperken en bestrijden van gevaar bij ongevallen anders dan brand
- Waarschuwen en evacueren van medewerkers en omwonenden
- Detecteren van gevaarlijke stoffen en verrichten van ontsmetting
- Adviseren over brandpreventie, brandbestrijding
- Voorkomen, beperken en bestrijden van ongevallen met gevaarlijke stoffen